Người Nhật Bản ăn mừng năm mới bằng một món ăn được gọi là “Osechi Ryōri”.
Vào khoảng tháng 10 hàng năm, nhiều nơi như thương xá, siêu thị và cửa hàng tiện lợi sẽ bắt đầu nhận đặt trước Osechi Ryōri. Vào thời điểm này, bạn sẽ thấy poster nhận đặt Osechi Ryōri hay tờ rơi quảng cáo Osechi Ryōri ở khắp mọi nơi trên đường phố Nhật Bản.
Bài viết này sẽ giải thích chi tiết Osechi Ryōri của Nhật Bản là món ăn như thế nào.
Osechi Ryōri chứa đựng một ý nghĩa rất sâu sắc. Nếu chỉ ăn mà không hiểu ý nghĩa thì có thể nói sức hấp dẫn của Osechi Ryōri sẽ bị giảm đi một nửa. Hãy đọc bài viết này để có thêm kiến thức về Osechi Ryōri, tôi tin rằng bạn sẽ có thể thưởng thức Osechi Ryōri thú vị hơn rất nhiều đấy.
Đặc biệt là những bạn đón năm mới ở Nhật Bản, nhất định hãy ăn thử Osechi Ryōri nhé.
Osechi Ryōri là gì?
Osechi Ryōri là món ăn truyền thống của Nhật Bản được ăn vào ngày Tết.Nhiều món ăn khác nhau được xếp trong một chiếc hộp có nhiều tầng. Hộp này được gọi là Jūbako (重箱).
Osechi Ryōri không phải là tên gọi của một món ăn cụ thể, mà là tên gọi chung để chỉ những món ăn được xếp trong hộp Jūbako.
Bên trong hộp Jūbako được xếp rất nhiều món ăn kiểu Nhật sử dụng các nguyên liệu khác nhau, điển hình là các loại hải sản như cá và tôm. Với những nguyên liệu thượng hạng và vẻ ngoài lộng lẫy, Osechi Ryōri là món ăn hoàn hảo để chúc mừng năm mới.
Đặc trưng lớn nhất của Osechi Ryōri là mỗi món ăn và mỗi nguyên liệu đều chứa đựng ý nghĩa chúc tụng.
Ở những gia đình truyền thống của Nhật Bản (ông bà sống cùng con cháu) thì cũng có khi người ta tự làm Osechi Ryōri, nhưng hầu hết các gia đình đều mua Osechi Ryōri ở cửa hàng.
Nếu mua ở cửa hàng thì chắc chắn giá không hề rẻ nhưng nhờ nguyên liệu thượng hạng và vẻ ngoài lộng lẫy nên có thể nói là mang lại cảm giác rất hài lòng.
Osechi Ryōri là món ăn không thể thiếu vào ngày Tết ở hầu hết các gia đình Nhật Bản.
Nó cũng là một món ăn cần phải có để tiếp đãi khách đến thăm nhà vào những ngày đầu năm mới.
Osechi Ryōri là một món ăn không thể bỏ qua khi nhắc đến Tết ở Nhật Bản.
Osechi Ryōri ngày càng đa dạng
Những năm gần đây, bên cạnh Osechi Ryōri kiểu Nhật truyền thống, còn có Osechi Ryōri kiểu Tây, kiểu Trung hay kiểu Nhật-Tây vô cùng đa dạng.Ngoài ra cũng có nhiều loại Osechi Ryōri với lượng khác nhau được điều chỉnh cho phù hợp với số lượng người ăn, như Osechi Ryōri dành cho một người hay Osechi Ryōri dành cho cả gia đình.
Không chỉ vậy, Osechi Ryōri thượng hạng do các khách sạn và nhà hàng cao cấp mở bán cũng rất được ưa chuộng.
Bạn có thể lựa chọn loại Osechi Ryōri phù hợp với khẩu vị và phong cách sống của mình.
Ý nghĩa của hộp Jūbako
Jūbako là một chiếc hộp dùng để đựng Osechi Ryōri. Thông thường Jūbako sẽ có màu đen bóng, mang lại cảm giác rất sang trọng. Khi mở nắp hộp Jūbako ra, những món ăn be bé đầy màu sắc của Osechi Ryōri trải ra thật lộng lẫy và đẹp mắt, chỉ cần nhìn thôi cũng đủ cảm thấy hạnh phúc rồi.
Jūbako với cấu tạo nhiều tầng hộp xếp chồng lên nhau tượng trưng cho “hạnh phúc chất chồng”.
Số tầng của hộp Jūbako sẽ khác nhau tùy thuộc vào gia đình làm Osechi Ryōri hay cửa hàng bán Osechi Ryōri, nhưng số tầng chính thức là 4 tầng. Ngoài ra, tầng nào đặt món ăn nào đều được quy định cụ thể.
(Tuy nhiên, cũng có một số khác biệt tùy theo khu vực ở Nhật Bản. Ngày nay, có vẻ như Osechi Ryōri đựng trong hộp Jūbako 3 tầng là phổ biến nhất. Ngoài ra, những loại Osechi Ryōri 1 tầng hay 2 tầng dành cho 1 hoặc 2 người cũng rất được ưa chuộng.)
Cách mua Osechi Ryōri
Bạn có thể mua Osechi Ryōri ở nhiều cửa hàng khác nhau.Tuy nhiên, bất kể bạn mua nó ở đâu, hãy lưu ý rằng luôn cần thiết phải đặt trước.
Vào khoảng giữa tháng 10 hàng năm, nhiều cửa hàng bắt đầu nhận đặt Osechi Ryōri. Không chỉ có thể đặt trước Osechi Ryōri tại các thương xá, siêu thị, cửa hàng tiện lợi…, bạn thậm chí cũng có thể đặt trước Osechi Ryōri ở một nơi không ngờ đó là tại các bưu điện.
Tất nhiên cũng có rất nhiều cửa hàng nhận đặt Osechi Ryōri qua mạng.
Giữa tháng 10 đến cuối tháng 12 là lúc nhiều cửa hàng ở Nhật Bản cạnh tranh nhau để được khách hàng lựa chọn đặt Osechi Ryōri.
Trong bài viết này, tôi muốn giới thiệu về Belluna Gourmet (ベルーナグルメ) – trang web nhận đặt Osechi Ryōri trực tuyến.
Ở Belluna Gourmet, bạn có thể tìm kiếm những loại Osechi Ryōri thích hợp tùy theo số người ăn, chi phí… Bạn cũng có thể tìm kiếm theo thể loại như Osechi Ryōri kiểu Nhật Bản, kiểu Tây hay kiểu Trung.Bạn cũng có thể đặt Osechi Ryōri cao cấp được giám sát bởi các khách sạn.
Với hơn 100 loại Osechi Ryōri được đăng tải, chắc chắn bạn sẽ tìm thấy loại Osechi Ryōri mình thích. Món ăn chất lượng và giá thành hợp lí cũng là lí do mà tôi muốn giới thiệu “Belluna Gourmet” đến các bạn.
14 món ăn thường có trong Osechi Ryōri
Có rất nhiều món ăn khác nhau được xếp trong hộp Jūbako. Trường hợp mua Osechi Ryōri ở cửa hàng, tùy theo giá mà số lượng món ăn thường nằm trong khoảng 15 ~ 40 món.
Trong phần này, tôi sẽ giới thiệu 14 món ăn thường thấy nhất trong Osechi Ryōri.
Nếu bạn xem tờ rơi quảng cáo về Osechi Ryōri và phân vân không biết nên chọn loại nào thì nhất định hãy tham khảo nội dung của phần này nhé.
Kuromame
(黒豆)
Kuromame là món đậu đen được ninh rất ngọt. Vì ngọt nên đây là món ăn rất được trẻ con yêu thích.
“Mame” trong tiếng Nhật vừa có nghĩa là “hạt đậu”, vừa có nghĩa là “sinh lực, cường tráng, khỏe mạnh”.Ngoài ra cũng có những cách chơi chữ như “Mame ni hataraku” (làm việc siêng năng), “Mame ni kurasu” (sống thanh đạm) cho thấy người Nhật coi trọng lối sống chăm chỉ, giản dị.
Từ ngày xưa, Kuromame đã là món ăn không thể thiếu trong Osechi Ryōri.
Kazunoko
(数の子)
Kazunoko là trứng của cá trích.
Một túi trứng cá trích có vô số trứng cá con, nên món này hàm ý “con cháu đầy nhà”, “gia đình thịnh vượng”.
Có 2 loại là trứng cá trích muối (gọi là “Shio Kazunoko”) và trứng cá trích phơi khô cho đến khi chúng dính chặt vào nhau thành một khối (gọi là “Hoshi Kazunoko”).
Tazukuri
(田作り)
Tazukuri là một món ăn có vị mặn ngọt được làm bằng cách rim cá mòi nhỏ đã phơi khô cùng với nước tương, rượu Mirin, đường…
Nghe nói rằng trước đây, cá mòi được dùng để làm phân bón cho ruộng đồng ở Nhật.Vì vậy, món Tazukuri trong Osechi Ryōri thể hiện mong muốn “mùa màng bội thu”, “ngũ cốc dồi dào”.
Ở một số địa phương của Nhật, món này còn được gọi là “Gomame”.
Tataki Gobō
(たたきごぼう)
Tataki Gobō là món rễ cây ngưu bàng luộc, có vị ngọt nhẹ nhàng và ăn rất giòn.
Do rễ cây ngưu bàng phát triển mạnh mẽ trong lòng đất nên được coi là biểu tượng của “sự trường thọ”, thể hiện mong muốn “sống lâu sống khỏe”.Ngoài ra, hình ảnh rễ cây ngưu bàng cắm sâu vào đất cũng mang ý nghĩa “gia đình an cư, yên ổn”.
Kamaboko
(かまぼこ)
Kamaboko là chả cá được làm từ các loại cá thịt trắng như cá tuyết. Nếu sống ở Nhật Bản, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp món ăn này.
Phần màu hồng tượng trưng cho “sự may mắn”, “xua đuổi tà ma”, còn phần màu trắng tượng trưng cho “sự linh thiêng” và “sự thanh khiết”.Hình dạng nửa vòng tròn của Kamaboko giống như hình ảnh mặt trời mọc, tượng trưng cho “bình minh ngày đầu năm mới”.
Datemaki
(伊達巻き)
Datemaki là một trong những món trứng của Nhật Bản. Món này được làm bằng cách thêm trứng đánh và nước dùng Dashi vào chả cá thịt trắng hoặc chả tôm rồi trộn đều, sau đó tẩm vị bằng cách cho thêm rượu Mirin và đường, cuối cùng là đem nướng. Ngọt và dễ ăn nên món này rất được trẻ con yêu thích.
Vì có hình như cuộn sớ (một loại văn thư được sử dụng ở Nhật vào ngày xưa) nên Datemaki chứa đựng “hy vọng đỗ đạt, thành công trong học vấn”.
Kuri Kinton
(栗きんとん)
Kuri Kinton là một món ngọt kết hợp giữa hạt dẻ đã được ninh ngọt sẵn và khoai (thường là khoai lang) nghiền nhuyễn. Món này cực kì ngọt và cũng là một món rất được yêu thích trong Osechi Ryōri.
Màu vàng của món Kuri Kinton làm ta liên tưởng đến những thỏi vàng hay những đồng tiền vàng nên đây là món tượng trưng cho sự thịnh vượng, giàu có.
Ngoài dịp Tết, Kuri Kinton cũng được ăn như một món Wagashi – món ngọt truyền thống Nhật Bản.
Kohaku Namasu
(紅白なます)
Kohaku Namasu là món đồ chua được làm từ cà rốt và củ cải trắng cắt sợi rồi ngâm với giấm đường. Món này có vị chua chua ngọt ngọt rất ngon.
Ở Nhật, màu trắng kết hợp cùng màu đỏ là biểu tượng của điều tốt lành nên đây là món ăn chứa đựng mong muốn bình an, may mắn.
Người ta nói rằng sở dĩ cà rốt và củ cải trắng được cắt sợi là để tái hiện hình ảnh những sợi dây buộc trên những phong bì chúc phúc ở Nhật (gọi là “Mizuhiki”).
Tai no Sugatayaki
(鯛の姿焼き)
Cá tráp (gọi là “Tai”) là một loại cá đắt tiền ở Nhật Bản.
Do trong chữ Medetai (nghĩa là “điều tốt lành”) cũng chứa chữ “Tai” nên cá tráp trở thành món ăn không thể thiếu vào những dịp chúc mừng ở Nhật.
Cá tráp cũng là loại cá được cầm bởi thần Ebisu – vị thần ban phát hạnh phúc trong Thất Phúc Thần (7 vị thần trong thần thoại Nhật Bản) nên được xem là loại cá mang lại nhiều điều may mắn.
Tai no Sugatayaki thường là món chính trong Osechi Ryōri.
Buri no Teriyaki
(鰤の照り焼き)
Trong tiếng Nhật có cụm từ Shusseuo (出世魚) để chỉ những loại cá mà tùy theo độ trưởng thành sẽ có tên gọi khác nhau.
Cùng là cá cam nhưng tùy theo độ lớn dần mà người Nhật sẽ gọi là Wakanago → Inada → Warasa → Buri (cách gọi của vùng Kanto).
Buri là cách gọi cá cam ở trạng thái to nhất, trưởng thành nhất nên được ví von như giám đốc trong một công ty.Vì vậy mà món ăn Buri no Teriyaki bao hàm ý nghĩa “sự nghiệp thăng tiến”.
Kurumaebi Tsuyani
(車海老艶煮)
Kurumaebi Tsuyani là món tôm he nấu với các gia vị đặc trưng của Nhật (như nước dùng Dashi, rượu nấu ăn, rượu Mirin, nước tương, đường…). Tôm he thường được để nguyên đầu.
Hình ảnh râu dài và lưng cong của tôm được xem là biểu tượng của những người sống thọ.Chính vì vậy mà món ăn này chứa đựng lời chúc cho “sự trường thọ”.
Ngoài ra cũng có những loại Osechi Ryōri cao cấp sử dụng tôm rồng Iseebi.
Ni Hamaguri
(煮蛤)
Ni Hamaguri là món nghêu luộc với các gia vị đặc trưng của Nhật (như nước dùng Dashi, rượu nấu ăn, rượu Mirin, nước tương, đường…).
Hai mảnh vỏ nghêu khép chặt ăn ý tượng trưng cho vợ chồng thuận hòa, hôn nhân viên mãn.
Đây cũng là món nhắm cùng rượu Sake rất được yêu thích. Còn gì tuyệt vời bằng được cùng nửa kia vừa uống rượu Sake vừa thong thả trải qua những ngày đầu năm mới.
Kobumaki
(昆布巻き)
Đây là món tảo Kombu cuộn cá trích.
Ở món này, thay vì “Kombu” thì người ta cố tình đọc trại thành “Kobu” để tạo thành từ đồng âm với “Yorokobu”.
Trong tiếng Nhật, “Yorokobu” ngoài cách viết chính thống là「よろこぶ」 (có nghĩa là “hạnh phúc, hân hoan”) còn có cách viết kiểu chơi chữ là「養老昆布」 (tạm dịch là “trường sinh bất lão”). Nghĩa nào cũng tốt lành và may mắn cả.
Một cách chơi chữ nữa đó là viết Kobu thành「子生」để hàm ý “con đàn cháu đống”.
Chikuzen-ni
(筑前煮)
Chikuzen-ni là một món hầm có vị mặn ngọt được làm bằng cách xào các nguyên liệu như thịt gà, cà rốt, củ sen, rễ cây ngưu bàng, bột khoai Konnyaku… rồi nấu với đường và nước tương.
Mỗi nguyên liệu đều hàm chứa ý nghĩa riêng, ví dụ như củ sen có rất nhiều lỗ có thể nhìn xuyên qua phía bên kia nên tượng trưng cho tương lai triển vọng.
Lời kết
Osechi Ryōri là một món ăn truyền thống của Nhật Bản được ăn trong dịp năm mới.
Osechi Ryōri gồm nhiều món ăn khác nhau được đựng trong hộp Jūbako, trông rất sang trọng và lộng lẫy.
Tất cả các món ăn đều hàm chứa những ý nghĩa tốt lành nên nếu biết những ý nghĩa này sẽ giúp việc thưởng thức Osechi Ryōri vui hơn rất nhiều.
Nếu năm nay bạn cũng đón Tết ở Nhật Bản?
Vậy thì nhất định hãy một lần ăn thử Osechi Ryōri và khởi đầu một năm mới thật tuyệt vời nhé.
Comment